Categorie: Geluid

Emba P.

Ik checkte gisteravond even snel de wedstrijd Marokko-Frankrijk (puur om te kijken of ik het WK nog wel voldoende aan het boycotten was, u begrijpt) en lag in een kriek om hoe de commenteerder consistent ‘Mbappé’ uitsprak: Em-ba-péé:

Dus, ik meteen vol in de steigers van “Dat is niet hoe je geprenasaliseerde consonanten uitspreekt vriend. Kijk, dat Qongqothwane nou even oefenen is, daar kan ik inkomen. Maar dit is gewoon letterlijk dezelfde klankcombinatie als in sambal alleen dan toevallig aan het begin van een woord. Mmmmbappé. Kom op hee, doe een moeite.”

Maar, wat schertst mijn verbazing weer eens tegen de klippen op? Sommige Fransen doen het blijkbaar zelf ook:

Ja, hoor eens, op zo’n manier is het toch voor niemand meer leuk. Ik boycot weer lekker verder, zijn ze nou helemaal van lotje betoeterd.

Phase

Nieuw! De volledige versie (of nou ja, de eerste twaalf uur dan):

Phase (9-9-2022)

En voor wie die versie wat te opgefokt-jachtig vindt, hier dan tevens in vertraagde vorm; heeft ook wel zijn charme en brengt bepaalde andere subtiliteiten aan het licht. Klinkt in eerste instantie een beetje als een stel gelobotomiseerde Laven, maar na verloop van tijd merk je dat niet meer zo:

Traagphase (10-9-2022)

∿ ∿ ∿

Verschuivende fasen

Onlangs leuk met mensen aan het ideeënwisselen geweest over electronische synthesizermuziek, en dan in het bijzonder over het fenomeen faseverschuiving (phase shifting): het geintje waarmee bijvoorbeeld Steve Reich indertijd zijn eerste schreden in de minimalistiek zette, waarbij herhaalde geluidspatronen een miniem tikkeltje met elkaar uit de pas lopen waardoor ze gaan verschuiven, met allerlei interessante niet-vantevoren-bepaalde emergente ritmes en melodieën tot gevolg.

Daar houden wij van, dus kom, ik gooi ook weer ’ns een repetitieve duit in de zak.

Het idee is supersimpel, het resultaat leuk verrassend en gevarieerd. En net effe anders dan Reich het doet/deed: in plaats van een vooropgezet vast melodietje als uitgangsblok te nemen, heb ik zes aparte tonen genomen, en die elk in hun eigen loopje gezet. Elk daarvan loopt op nét een fractie andere snelheid, waardoor de tonen met elkaar uit de pas gaan lopen. Het gevolg is dat het melodietje niet (zoals bij Reich) hetzelfde blijft, maar zelf geleidelijkaan van vorm verandert.

Voor de interessantie heb ik de boel dan nog gedubbeld in twee partijen (die sommige noten fijn pesterig een half toonhoogtetje uit elkaar spelen), dus in totaal heb je twaalf schuivende lagen:

Aan het begin van het stuk lopen de zes tonen nog droog in een trapje omhoog, dus dat klinkt vrij rechttoerechtaan:

Maar het onderlinge schuiven wordt al gauw merkbaar, en gaandeweg muteert het trapje tot de uiteenstlopende fascinaria, wisselend tussen orde en chaos en vrolijke huppeltjes en polyritmes en gekgeworden orgues de barbarie en wat niet al.

Omdat de loopjes zo miniem in lengte verschillen duurt het mogelijk meerdere leeftijden van het universum voor ze weer terug met elkaar in de pas lopen (zou ik even moeten uitrekenen), maar hier een uitknipsel van wat je na een uur of acht à negen te horen krijgt:

(Luister gerust nog even verder in de rondte naar de andere malle baksels op mijn Soundcloud. Sommige daarvan staan ook in mijn Geluid-playlist op Youtube, andere niet, c.q. vice versa.)

Ik ben er danig mee in mijn sas. Het is weer eens een leuk voorbeeld van het mij oneindig blijvende intrigerende concept “stop ergens een paar doodeenvoudige ingrediënten in en krijg er uiterst complexe en verrassende structuren voor terug”. Wat ik o.a. boeiend vind om te observeren is hoe het oor van de luisteraar (althans dat van deze hier) er patronen in wil vinden en daardoor steeds in een soort staat van alertheid blijft in anticipatie op wat er nu weer voor meebeweegbaars aan zal komen.

Aanvraagpraat

Want we zochten immers nog altijd een beter alternatief voor de armbakken kreet podcast. Is dat wat, aanvraagpraat? Meer of minder is het per slot van rekening niet: gepraat op aanvraag. Al impliceert dat misschien nog teveel dat je er eerst een tijdje op moet wachten voor je het per podcastkoets krijgt aangeleverd. Afroepradio? Hmnee, want radio kan ook muziek zijn en een podcast is toch voornamelijk praten. Wensklets?

Enfin. Hoe we het ook noemen, ik luister er geregeld naar. Dus dat u het misschien eens leuk vindt om te weten waar dan zoal naar, en dat u misschien ook nog wel goeie terugtips mijn kant op heeft. Roep vooral! Mijn rode draad ligt duidelijk in de hoek “informatief/populair wetenschappelijk/geschiedenis/taal”, maar ik sta open voor allerhande verbredingen mijns horizonts.

Komen ze, in niet nader onderbouwde volgorde.

Nog: recentste nieuwvondsten voeg ik toe bovenaan de lijst.

Traanjagers. Stoere Friezen op naoorlogse walvisvaart.
Patiënt Pedro. Een hypochonder op zijn missie tegen de hypochondrie.
John en Paul hebben woorden waar ze over babbelen.
Vink. Ahaaa, dus hier halen jullie al je podcasttips vandaan! Zeg dat dan meteen.
Bloody Sunday in Roermond. Spannend waargebeurd verhaal met veel Limburgers erin.
De Laatste Dans. Wonderlijk waargebeurd verhaal met nog veel meer Limburgers erin.
De Lettercast. Om onduidelijke redenen houdt hij op na de L, maar leuke taalweetjes niettemin.
Loremen. Als je Alasdair Beckett-King leuk vindt, dan deze podcast vast ook (omdat Alasdair Beckett-King erin zit).

Nieuw in het wild aangetroffen: Pipes for Good Vibes. Eindelijk een podcast over doedelzakken!

Meer: met dank aan inzender Sarah: Groene Oren. Haha, ik ben nu de Nachtzwaluw aan het luisteren en ik vind het vermakelijk.

Groene oren. Dieren en planten vertellen over zichzelf (maar stiekem zijn het gewoon mensen). Leerzaam en komisch.

Toevoeg: dankzij deze tiplijst van de Volkskrant heb ik er nog een paar aan mijn verzameling toegevoegd. Ik ben nu De Vlaamse Kunstroof aan het luisteren, wat een regelrecht Dan Brown-waardig waargebeurd spannend speurverhaal blijkt te betreffen.

1540556295
De Vlaamse kunstroof. Een regelrecht Dan Brown-waardig waargebeurd spannend speurverhaal.
1460257895
Beethoven is meer dan een hond. Een wel héél popiejopie (“jij gaat hier niet plat op hè Fiek?”) maar toch onderhoudende spoedcursus klassieke muziek.
1056931611
Parel Radio. Nog niet geluisterd, maar lijkt me de moeite waard.
1600958255
De Schrik van Roden. Over een ouwe NSB’er die destijds misschien wat al te hard is aangepakt. Of niet. Oordeel zelf.
957430475
The Allusionist. Leuke wetenswaardigheden inzake taal.
1566509868
Over Taal Gesproken. Idem, maar dan in en over het Nederlands.
1361734727
Onbehaarde Apen. Allerlei boeiende populair-wetenschappelijke onderwerpen.
638203140
Echt Gebeurd. Korte waargebeurde belevenissen, verteld door de meemakers zelf. Grappig, ontroerend, spannend, noem maar op.
1084340508
The Curious Cases of Rutherford and Fry. Nerdy stuff. In het Brits.
1490290676
A Problem Squared. Héél nerdy stuff. In het Australisch.
1511122654
De Plantage van onze voorouders. Tot nadenken stemmende miniserie over de slavernij.
1489988353
Unter Pfarrerstöchtern. Een in een vlaag van “Ik zou eens beter Duits moeten leren” gevonden podcast met verhalen over de Bijbel.
1044844618
Geschichten aus der Geschichte. Idem, maar dan over de geschiedenis in het algemeen.
1461450367
Het Spoor Terug. Idem, maar dan in het Nederlands.
1544129591
Taalnerds. Nerds over taal.
1513807137
Maarten van Rossem. Pruttelt onvermoeid verder over eender welk onderwerp, meermaals per week.
1441106872
Hallo Hier Hilversum. Over de geschiedenis van de Nederlandse radio. (Daar had ik dus al eens over geblogd.)
1515930794
Nooit Geweten. Een ode aan Wikipedia, in de vorm van leuke ontdekkingen daarin. Ondergewaardeerde aanrader.
497227384
This Is Actually Happening. Geschikt voor als u behoefte heeft aan een dosis “Bij nader inzien valt mijn leven best mee, qua erg.”
1186056137
Lingthusiasm. Twee wel heel enthousiaste taalenthousiastelingen, maar dat drukt de interessantheid niet.
1217629669
Nerdland Maandoverzicht. Vlaamse bètafanaten nemen elke maand met veel meligheid de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen door.
1449884495
The Fall of Civilizations Podcast. Grote rijken in de geschiedenis en hoe ze ten onder gingen. Komt ook in een versie met beeld. (Hmm, hoe zou je dát moeten noemen, een podcast met beeld? Kijkcast?)
De Grote Harry Bannink Podcast. Die van de liedjes van Annie M.G. Schmidt en peilloos veel andere. (Ook hier had ik het al vaker over.)
538608536
The History of English Podcast. De geschiedenis van het Engels in groot detail.
Plots. Onwaarschijnlijke maar ware verhalen.
1462120258
Tales from the Rabbit Hole. Debunker Mick West praat met huidige en voormalige complotdenkers zonder ze (hardop) wappies te noemen.
1474364782
Aangenaam. De verhalen achter voornamen.
152249110
Radiolab. Misschien wel de oer-podcast. Mag hoe dan ook niet ontbreken in de lijst.
793155061
Nooit Meer Slapen. Waarom je expres mensen ’s nachts zou interviewen ontgaat me, maar de interviews zijn interessant.
1436204191
Er Mag Al Eens. Ontboezemende interviews met (o.a.) bekende Vlamingen.
1310805889
Gijs Groenteman (die extreem goed Merijn Scholten kan nadoen) interviewt mensen in een kast.
1574545059
Hans. Aandoenlijke en -grijpende miniserie over een dementerende man.

O ja, en gelukkig nieuwjaar nog natuurlijk!

Public Domain Review

Gut, blijk ik toch nog niet het hele internet uit te hebben. Ik had namelijk nog niet eerder van The Public Domain Review gehoord, u wel dan? Is een site die juweeltjes aan beeld en geluid van vroeger en nu vergaart die zich – neen! – in het publieke domein bevinden. Geweldig om in te grasduinen. Een onwillekeurige greep:

De enige juiste uitdossing tijdens een pandemie.
Image
Frenologische tips voor een goed huwelijk.
Image
De mode van de toekomst, zoals voorspeld in 1893. Wauw, dit is echt ijzig accuraat.
Image
De technologie van de toekomst, zoals voorspeld in 1899. Hahaha, een electrische schrobber, dat kán helemaal niet.
Image
Pixels avant la lettre.
Oe, en ze hebben ook een boek.

Tikpijp

Na afloop van regen druppelt het nog enthousiast een tijdje door in de regenpijp die mijn bovenburenplatje met mijn achtertuin verbindt. De druppels vallen in vrije val tegen het kromme elleboogstuk onderaan, daarbij een metronomisch getik veroorzakend. Echter: om de zoveel druppels pauzeert het getik precies één tel. Tik tik tik tik. Tik tik. Tik tik tik. Tik. Tik tik tik tik tik tik tik. Tik tik. Oftewel: dit is een boodschap, dat kan niet anders. Helpt u mee?

Of, mocht u het nummer van Jodie Foster hebben, mag ook.

Prehistorische diepzeeoerwoudgeluiden

Oftewel een merel in mijn achtertuin die ik helemaal de moeder heb vertraagd. Zouden het dan tóch dinosaurussen wezen?

Toelichting: Wat u hoort is simpelweg een zingende merel, maar dan zes keer zo traag oftewel globaal tweeënhalve octaaf naar beneden. Resultaat: een voorwereldlijke olifant-walvis-aap-pteranodon met stukjes wekkerradio. De visualisatie (gemaakt met deze toffe app hier) is een zogeheten spectrogram, waarmee je, zoals Absent Martian al opmerkte, de verschillende onder- en boventonen fraai te zien krijgt.

Ter vergelijk hier de oorspronkelijke opname:

Let wel, deze is niet helemaal één-op-één, want voor de vertraagde versie heb ik de stiltes wat ingekort en gedeelten weggeknipt die storende bijgeluiden bevatten. Behalve de insluipkat aan het eind.*

* Niet Snorri uiteraard, die zou nooit op dergelijke onbeschaamde wijze de aandacht naar zich toe trekken.

Vincent Bijlo en Ger Jochems over Borát (o.a.)

Vincent Bijlo, Ger Jochems en een radio

Ik kwam langs de podcast Hallo Hier Hilversum door Vincent Bijlo en Ger Jochems, gewijd aan de afgelopen eeuw (gerekend vanaf 2019, want de pod is alweer geruime tijd uit de cast) Nederlandse radio. Goedgemutst gekeuvel over fragmenten van weleer, ik vind het wel vermakelijk.

Maar dat ze dus ook een itempje aan Borát besteden, dus dat mijn keiharde fans (ze komen nog altijd af en toe langswaaien) dat vast ook wel leuk vinden. Bij dezen:

Dit is een plaatje. Ik weet niet hoe je een podcast embedt. Klik op het plaatje.

PS. En ik deel volmondig mijns vaders kritiek (“Wij noemden dat gewoon radioreportages”) inzake het spuuglelijke woord podcast. Kennewedaarniewatandoendan? Inzendingen graag naar Postbus 6, 1200 AA te Hilversum.

Triaden

Een digitaal minimaal muzikaal maaksel van eigen muzikale digitale minimaalmakelij, met een opbouw vol patronen want daar houden wij van Drabkikker van.

Het overkoepelende principe wordt verzorgd door groepen van drie tonen (triaden). Elk van de drie tonen heeft een lage, een middelhoge en een hoge variant, waardoor ze tot 3^3 = 27 mogelijke akkoorden kunnen combineren. Die akkoorden worden volgens een vooropgezet stramien doorlopen, en om het geheel onderhoudend te houden zitten er versierselen doorheen in de vorm van begeleidingspartijen, staccatotonen en percussie.

Voor een globale indruk van de structuur vervoege men zich tot ondergelegen schema. De tijdslijn loopt van links naar rechts; de drie toonbereiken zijn weergegeven in respectievelijk weegbreegroen, graprefruitoranje en zeemeerminnenblauw. Donkerder tint = meer partijen; de S’jes staan voor stukjes staccato, de P’s voor porties percussie:

Tot uwer jottemis ende puikernij!

Zinnenverzet

Tijd voor een lijst van bemonterende dingen. Niet ter negering van de realiteit, wel ter erinhouding van de moed. Blijf gezond, veilig en in balans iedereen!

Edit: De lijst is inmiddels zo lang dat ik hem in meerdere pagina’s heb opgehakt. Middels de knoppen onderaan deze post kunt u daarin rondnavigeren.

Update oktober: golf twee!

  • Deze meneer mag blijkbaar zomaar aan Mozarts klarinet zitten:

  • Kreatief met Hars:

  • Kinderen leren dingen waarvan we ons niet realiseren dat we ze ooit moesten leren:

  • Kittig briesje:

  • Een octopus droomt (Frankdank!):

  • De origamiënde mensch vouwt natuurlijk gewoon haar eigen telefoonstandaard:

  • Niet bepaald zinnenverzet, wel noemens- en roemenswaardig: John Conway, bedenker van o.a. het iconische Game of Life, is ons door het gevreesde virus ontvallen:

  • Thuiswerken: niet slechts van vandaag of gisteren (dank aan Henk!):