De vreugde van het terugvinden van een liedje van vroeger

Toen ik grofweg acht à tien was, kwam er een vrolijk deuntje voorbij op de radio dat me helemaal een soort warmedeken-gevoel gaf en mijn vader had (zo herinner ik het me tenminste) de tegenwoordigheid van geest om ter plekke op de Rec-knop te drukken zodat we liedje het daarna gedeeltelijk op een bandje hadden. Wat zijn dit voor instrumenten, vroeg ik? Nou, iets met accordeon, doedelzak en een fluitje, zo te horen, antwoordde vader. (Ik was als kind om onduidelijke redenen totaal weg van fluitjes in muziek. Dingen als El Cóndor Pasa en dit Ruby Tuesday-intermezzootje in een Sesamstraatlied roerden me tot weemoed en vreugde tegelijk. Full disclosure: nog steeds een beetje. Niet verder vertellen hoor.)

Enfin, ik vond het prachtig. Het bandje werd deel van de vaste muziekvoorraad bij ons thuis en regelmatig door mij in de desbetreffende cassette-afspeelinstallatie gestoken. Fast forward naar een handjevol decennia later (zal inmiddels wel weer een decenniumpje of anderhalf geleden zijn), toen ik in een van mijn nostalgische vlagen benieuwd was of we dat bandje nog ergens in het ouderlijk huis hadden liggen. Op de een of andere manier waren het muziekje en het bijbehorende gevoel me altijd bijgebleven. Maar waar de meeste nostalgica nog altijd op precies dezelfde plek in de muziekladen liggen als ze lagen, dit bandje zat er nou net niet tussen. Bij mijn weten had vader er iets als Doedelzakken op geschreven en stonden er verder o.a. liedjes op uit Vara’s Nachtshow (er waren vroeger héle rare dingen op tv), maar ik heb het tot op heden niet kunnen terugvinden. Weg, stuk, zoek, langgeleden overgedubt met drukke jazz, ondergezeken door deze of gene kat of gewoon geraffineerd verscholen onder een bierviltje, wie zal het zeggen.

Sindsdien heb ik met gezette tussenpozen hernieuwde vastbijtbuien van onverricht graven in de ouderlijke laden c.q. proberen te achterhalen wat de muziek zou kunnen zijn geweest. Een flard van de melodie had ik altijd onthouden, die me met de kennis van intussen een soort Iers/Schotse folkvertolking leek van een bekend lichtklassiek stuk, à la wat die kabouter in de Efteling in zijn holle boom zit te spelen, maar dat is het Menuet in G-majeur van Bach en dat was dit niet maar het leek er wel op. Met de onderhand voorhanden digitale databases en muziek-herken-programmatuur zou het met die globale aanknopingspunten dan toch verder een peulenschilletje moeten zijn, maar hoeveel middagen ik ook heb zitten internetspitten en app-in-neuriën, geen succes.

Fast forward naar een maandje of wat geleden, toen er in mijn dagelijkse Youtubedieet een filmpje voorbijkwam met “stereotiepe muziek van landen in de wereld”, waarin ze voor België iets hadden gekozen dat ik nooit met België zou hebben geassocieerd (wat wél zou ik eigenlijk ook niet precies weten), een sympathiek soortement renaissancistisch-aandoend wijsje. Doorklikken wees uit dat het een nummer betreft van ’t Kliekske, een folkgroep uit Vlaanderen. Oooh, op die manier, ze wisten gewoon niks stereotieps voor België en hebben toen gewoon maar iets genomen dat ervandaan komt.

Maar goed, leuke muziek wel. Renaissancistisch–aandoende folkwijsjes hebben altijd een zwakje bij me behouden, dus nieuwe vondsten in die richting nooit weg.

Dus ik een beetje naar andere nummers van ze luisteren en ik denk, verrek, die stijl. Accordeon, doedelzak, fluitjes. Het zal toch niet? ’t Kliekske blijkt al geruime tijd te bestaan, ook toen ik grofweg min acht à tien was, dus het zou chronologisch in principe kunnen. Maar kom, hoeveel honderden folkgenootschappen heb je wel niet op aard die dit soort muziek spelen? En inderdaad, een zoektochtje verder moest ik constateren: qua stijl wel vergelijkbaar, maar het onderhavige deuntje zat er niet tussen. Neh. Zou ook wel héél bizar toevallig zijn geweest.

Fast forward (als u dit een stomvervelend lang verhaal vindt moet u gewoon ophouden met lezen hoor, ik merk het toch niet; maar we zijn er bijna) naar afgelopen week. Ik was mijn net-niet-vondst zelf alweer een beetje vergeten, maar de Algoritmen onthouden zulks natuurlijk feilloos en diepten weer ’s wat muziek van ’t Kliekske voor me terug in actieve herinnering. Er bleek nog veel meer van ze online te staan dan ik hierboven zo even in de gauwigheid was tegengekomen, dus kom, ik geef het nog eens een gooi.

En waratje. Net als ik denk, nee hoor, weer niks, vind ik daar als állerlaatste nummer op het állerlaatste album dat ik van ze doorstruin het bewuste liedje, in de exacte uitvoering zoals op het bandje van vroeger:

Daar zit ik toch wel even van met de kaak wijd en kippenvel in de nek. Hoe is het in vredesnaam mogelijk, om via zo’n totaal ongerelateerde omzwerving uit te komen bij iets wat je al zoveel jaren niet kon vinden. Haha, wauw. Het dekengevoel herinner ik me iets warmer – misschien was de radio-opname toch net een andere uitvoering; live ofzo, al zullen het eerder de paar decennia geheugenvertekening en kindersprankeldemping zijn – maar de oude roering borrelt er niet minder om naar boven.

Het nummer komt van de plaat De Zavelboom uit 1987 en toen was ik (o.a.) negen, dus qua terminus post quem zat mijn herinnering goed. Het wijsje heet kennelijk Paspie (ik neem aan dat je dat uitspreekt als paspjéé) Menuet, klaarblijkelijk gecomponeerd door ene A.J. Vanpelt de Maastricht ergens rond 1800 (da’s toch bijna Renaissance, niewaar). Ik kan verder bar weinig over de man of zijn muziek vinden, behalve dat het dansje ook als Menuet van Tongeren de ronde doet en uit een speelboek komt met diezelfde aanduiding.

Update pasen 2024. Terug op Terschelling en het bandje is gelokaliseerd! Het lag inderdaad gewoon een beetje verscholen in de la te liggen waar het hoorde te liggen. Maar helaas: we hebben het van begin tot eind afgeluisterd en het is dus inderdaad indertijd reeds talloze malen overgedubd geworden. Lang leve de Youtuben!