Dag lieve zus, hierbij wil ik je van harte uitnodigen om op 11 september mijn verjaardag bij ons te komen vieren en mijn dag op te fleuren met je aanwezigheid. Doe de groeten aan je Cerialis; mijn Aelius en mijn zoontje doen de hartelijke groeten. – Ik kijk uit naar je komst, mijn allerliefste zus; tot dan en alle gezondheid!

Vrij vrije vertaling van mijzelf; letterlijkere tekst hier.

Aldus Claudia Severa, de echtgenote van een Romeinse legeropzichter aan haar zus in een naburig kampement. Het briefje – deel van een enorme collectie als door een mirakel bewaard gebleven houten tabletjes uit het fort Vindolanda nabij de Muur van Hadrianus – dateert van ongeveer eind 1e eeuw, en is daarmee naar alle waarschijnlijkheid het oudst bekende Latijn bij monde van een vrouw. Als u nader naar de tekst kijkt (ja, die bizarre hanepoten zijn Latijnse letters, echt waar) ziet u dat hij in twee verschillende handschriften is uitgevoerd: het hoofdbestanddeel in een ferme cursief met langwerpige uitschieters, waarschijnlijk uitgevoerd door de huisschrijver aan wie de brief werd gedicteerd, en de meer rechtopstaande persoonlijke groet rechts onderaan, geschreven door Severa zelf.

Wat is het toch dat het juist de allertriviaalste dagelijksheden van onze voorzaten zijn die zo kunnen roeren? Je zou zeggen dat het nogal vanzelf spreekt dat mensen vroeger net zo waren als wij, maar kennelijk hangt er een dusdanige sluier van “oud = humorloos, afstandelijk en gezwollen” voor onze perceptie dat het ons onverwacht raakt als blijkt dat men toen ook gewoon verjaardagen vierde, poezen hield en aan lachen deed.

Op zijn fraaie blog(gen) behandelt Erik Kwakkel nog meer van dit soort juweeltjes van normaalheid, zoals middeleeuwse naambriefjes voor weeskinderen, scholierenkrabbels op Russische berkenbast (gratis boek ter download hier) en een eend die

zegt.