Schuineschrevenschrift

 

Mededeling uit 2023: dit schrift heeft een kwart eeuw Verticaalschrift geheten, maar per heden heet het Schuineschrevenschrift (kortweg SchSchSch) want dat is veel meer wat het is, en nu kan mijn (veel recentere) Verticaalschrift (dat daadwerkelijk verticaal loopt) tenminste Verticaalschrift heten (ook al is het nog niet af) (en heb ik meerdere verticaal lopende schriften) (namen voor schriften bedenken is niet mijn sterkste kant). Ik heb meteen maar even van de gelegenheid gebruik gemaakt om iets mooiere lettervormen te bouwen met meer leven in de schreven.

De (deels geüpdate) oorspronkelijke versie van dit artikel begint hier:

~~~

 

Het Verticaalschrift (ik ben nog op zoek naar een spannendere naam – mocht u iets weten…) dankt zijn naam aan de vorm van de letters, die allemaal bestaan uit een verticale stok. Die stok kan kort, staand of hangend zijn en is voorzien van een aantal schreven (variërend van 0 tot 2). De schreven staan in een hoek van ongeveer 45 graden ten opzichte van de stok en kunnen op vier posities aan de stok worden geplaatst: linksboven, rechtsboven, linksonder en rechtsonder. Wanneer een stok twee schreven heeft kunnen die niet samen onderaan of samen bovenaan de stok staan: de ene staat (links of rechts)boven, de andere (links of rechts)onder.

 

Het alfabet

Het alfabet is als volgt:

Er is geen onderscheid in hoofd- en kleine letters. Er zijn maar drie leestekens: de eenpunt, de tweepunt en de driepunt (in versie 1998 waren het eerder streepjes). De eenpunt is een optionele variant op de spatie (zie verderop bij Schrijfregels); de tweepunt staat voor scheidingen binnen een zin (komma, puntkomma, dubbele punt e.d.), de driepunt geeft het einde van een zin aan. Speciale tekens voor vraag- en uitroepteken zijn er [nog] niet.

 

Schrijfregels

Het schrift loopt van links naar rechts, in regels van boven naar beneden. Bij het schrijven worden de stokken op dezelfde afstand van elkaar geplaatst, waarbij de eventuele schreven die ze hebben ‘in elkaar worden geschoven’; dat wil zeggen, ze worden zo geplaatst dat ze de stok van de naburige letters raken:

Woordscheidingen kunnen worden aangegeven met spaties, maar als men de regelmatigheid van de bladspiegel niet wil onderbreken kan men gebruik maken van de eenpunt, die dient om de laatste letter van elk woord aan te geven. De punt wordt boven die letter geplaatst, of in geval van een staande stok rechts tegen de stok aan*; voorafgaand aan een leesteken wordt het niet gebruikt.

*2023: ik heb nu de iets gewijzigde regel bedacht dat bij staande stokken de eenpunt onder de letter wordt geplaatst:

 

Cursief Verticaalschrift

Er is ook nog een cursieve variant van het Verticaalschrift, waarbij de schreven niet zozeer in elkaar geschoven worden als wel met elkaar vervloeien:

 

Getallen

Het getallensysteem maakt gebruik van dezelfde tekens als voor het alfabet, maar op een logische manier geordend op grond van de vorm van de stokken en schreven. Het type stok geeft aan met welke getalsorde we te maken hebben: eenheden (korte stok), tientallen (staande stok) of honderdtallen (hangende stok). De configuratie van de schreven geeft vervolgens de waarde van het getal aan (van 1 t/m 9):

Bij het schrijven van samengestelde getallen begint men met de hoogste orde en eindigt met de laagste:

Op deze manier kunnen de getallen van 1 t/m 999 worden geschreven. Voor getallen daarboven geldt een iets ander systeem. [ter uitbreiding]

Er is geen vastgelegde methode om in geschreven tekst getallen van de letters te onderscheiden. Meestal is het wel duidelijk uit de context, maar als men het onderscheid expliciet wil aangeven zou men de getallen een onderstreepje kunnen geven, of een doorlopende lijn erboven of eronder zetten; of de getallen in- en uitleiden met een speciaal ‘omschakelteken’. U ziet maar.