Maand: januari 2022

Bubbels Skivor

Nou, dan meteen maar voor de draad met de geit, nietwaar? Dankzij mijn menu-opfrissing kreeg ik spontaan last van inspiratie voor een nieuw schriftsysteem. Of eigenlijk is het een deelse voortzetting op het nooit voorbij zijn foetale stadium gekomen Bubbels. Alleen lijkt het nu niet meer zo heel erg op bubbels, meer op gekleurde cirkels met stokjes ertussen, dus een passendere naam komt misschien later.

Updateje: ik aarzel tussen Gekleurde Cirkels Met Stokjes Ertussen en Skivor, wat Zweeds is voor “schijven” en met zo’n lekkere chfshwh-klank aan het begin dient te worden uitgesproken. En toonaccent 2 uiteraard.

Uppdatering två: okej, Skivor det ska vara. Med ett litet tack till Ea för den oavsiktliga inspirationen!

Het globale idee

Zevenentwintig bubbels

Het idee is: letters van het alfabet hebben de vorm van cirkels, die in drie verschillende eigenschappen van elkaar verschillen: grootte van de cirkel (groot, middel, klein), dikte van de zwarte rand (dik, middel, dun) en kleur (bijvoorbeeld rood, geel en blauw). Geeft zevenentwintig combinatiemogelijkheden dus daar past een alfabet in.

Bij het schrijven worden de letters met elkaar verbonden middels stokjes, waar een paar leukigheden bij komen kijken die de boel interessant maken.

Stel dat je bijvoorbeeld walvis wilt schrijven, dan kan dat er bijvoorbeeld zo uitzien (merk op dat de stokjes de randdikte van de voorgaande letter aannemen):

Een hele saaie manier om walvis te schrijven

Leukigheid 1: vrije schrijfrichting

Maar dat is natuurlijk knettersaai, zo’n rechte lijn. Hier komt Leukigheid 1 van dit schrift uit de hoek: de richting waarin je de cirkels met elkaar verbindt is geheel vrij. Dus dit mag ook:

Een minder saaie manier om walvis te schrijven

Of dit:

Een zo niet nóg minder saaie manier om walvis te schrijven

Enzovoort, al naar gelang smaak. Merk op dat we dan wel een stipje in de eerste letter (hier de w) zetten, om bij te houden waar je moet beginnen met lezen. Verder is het een kwestie van de stokjes volgen.

Leukigheid 2: cirkels in cirkels

Maar het wordt nog leuker, in de vorm van Leukigheid 2: kleinere cirkels mogen in grotere worden geplaatst.

Meergespecificeerd: als er een reeds geplaatste cirkel in de directe nabijheid is die groter is dan de cirkel van de nieuw te plaatsen letter, dan mag de kleinere cirkel in de grotere worden geplaatst. Die grotere cirkel kan de direct hiervoor geplaatste zijn, maar ook een langer geleden geplaatste: dat maakt niet uit, zolang hij zich maar direct naast de nieuw te plaatsen letter bevindt.

Zo is de l in walvis bijvoorbeeld een kleinere cirkel dan de a, en dus mag hij erbinnen worden geplaatst. Idem voor de s die in de i past:

Een ronduit opwindende manier om walvis te schrijven

Hier komt het stokje dat de grotere cirkel met de kleinere verbindt dus binnen de grotere cirkel te liggen (zie in dit voorbeeld de stokjes van de a naar de l en van de i naar de s), en eventuele stokjes die vanuit een ingebedde kleinere cirkel naar buiten steken kruisen daarmee de rand van de grotere cirkel (zoals hier het stokje van de l naar de v).

Ook wat de cirkels-in-cirkels-methode betreft zijn er allerlei alternatieve keuzemogelijkheden toegestaan om een woord te schrijven. Bijvoorbeeld door niet alleen de l in de a te plaatsen, maar de v ook nog eens in de l, waardoor je dus drie concentrische cirkels krijgt:

Een bijkans niet draaglijk meer zo coole manier om walvis te schrijven

Maar wat bijvoorbeeld ook mag is de s in de a plaatsen:

Maak me gek.

Enzovoort! Uw hemel is uw limiet (binnen de kaders van redelijkheid).

Werk in uitvoering

Wel een jottem concept, vond ik zelf. Zoals gebruikelijk moet ik nog wat aan de poets qua details, bijvoorbeeld welke letters welke vormen krijgen zodat je de leukste combinaties krijgt, maar het idee functioneert alvast en daar slapen wij van Drab tevreden op.

Hieronder nog een paar probeersels met hetzelfde proefalfabet (kan nog veranderen). Paar dingen om op te letten: stokjes die elkaar dreigen te overlappen worden kromgebogen, en als een set concentrische cirkels een beginstip bevat wil dat zeggen: begin te lezen bij de buitenste van deze cirkels.

hallo
cirkels
Nog een keer berkentak, maar met een ander proefalfabet en in paars, beige en turquoise.
walvis in datzelfde alfabet

Driedee

En het systeem leent zich natuurlijk ook uiterst aardig voor 3D-vormen. Hier andermaal walvis, waarbij ik “dikte van de rand” heb omvertaald naar “dikte van de schijf” en de stokjes de kleur van de voorgaande letter heb gegeven:

walvis in driedee

Talen & Schriften: vernieuwd menu met plaatjes!

Mijn huidige bloglayout is misschien nog niet helemaal hoe ik ’m wil, maar wat ik nu in ieder geval wél heb gedaan is het hele menu opdirken. Met aanklikbare plaatjes van al mijn schriftsystemen voor de visueel geëngageerde mens, nu eindelijk eens overzichtelijk bijeen in plaats van dorre tekst of dat je eerst helemaal naar een aparte pagina moet want dit is potdonders tweeduizendvier niet! Klik bovenaan op Menu en schouw de vooruitgang in het gelaat. Nieuwe schriften zal ik uiteraard aan de lijst toevoegen als die zich aandienen.

Het nieuwe Drabmenu

Conscripts & -langs: new menu with thumbnails!

And since this blog has the happy honor to be visited occasionally by international guests who like my writing systems/conscripts/neographies (come on y’all, make up your minds, this is already as niche as it gets): welcome! Click on the menu that’s called Menu and you’ll find all of my scripts (as well as the occasional conlang, but those not so much) neatly gathered together at ye clickinge of ye thumbnaile. For now, most information is still in Dutch; perhaps I’ll get around to changing that sometime in the future. In case of questions, feel free to drop me a line!

Woordgenerator, de app

Kijk mij de eenentwintigste eeuw betreden hebben! Ik heb zojuist een app gefabriceerd van mijn fameuze Woordgenerator. Klik op het plaatje hieronder en hij zou zowel mobiel als online moeten werken.

Woordgenerator, de app!

Doet hij het?

Even ter opfrissing van de achterliggende gedachtegang, hier wat ik er in mijn ooitmalige blogpost over schreef:

Zoals u weet staat het Nederlands bepaalde klankcombinaties wel toe en andere niet. Dit is waarom u meteen ziet dat kroei een Nederlands woord is en mkuew niet, ook al heb ik die woorden hier ter plekke verzonnen.

Maar waarom bestaat het woord kroei dan niet, terwijl het volgens de Nederlandse klankwetten wel is toegestaan? En hoe zit het met snoord? En raknuifTripochel? Wat een goudmijn aan mogelijkheden wordt hier veronachtzaamd! Vind je het gek dat je crisis krijgt. Hoog tijd dat ik hier een vinding uit mijn oude doos voor u opdis.

Nou, en wat die vinding – idem in appvorm – simpelweg doet is de begin-, midden- en eindstukken van bestaande Nederlandse lettergrepen willekeurig aan elkaar her-Frankensteinen. Bijvoorbeeld: het beginstuk van plank, het middenstuk van deur en het eindstuk van zich: resultaat pleuch. Wat dus puur op grond van zijn bouwstenen prima een Nederlands woord had kunnen zijn, maar dat niet is (voor zover ik weet). En zo verder, tot ieders vermeienis ende vermaak.

Vette dank aan Eliza, die me hedenmorgen tot deze woordgeneratoire heropleving inspireerde met de nachtelijke overpeinzing: wat zou de ratio tussen wel- en niet-bestaande woorden zijn als je alle toegestane lettercombinaties de revue laat passeren? Het precieze antwoord weet ik niet, maar afgaande op mijn (taalkundig niet denderend verantwoorde) app lijkt de kans op een niet-bestaand woord in ieder geval stukken groter dan op een wel-bestaand woord. Wat op zich te verwachten is: er zijn per slot van rekening veel meer kansen om je dartpijltje niet in de twintig te gooien dan wel.

Voor beduidend geavanceerder woordgenereerwerk kon u overigens al geruime tijd bij Victor terecht.

En hoe staat het intussen met de Canto Ostinato?

Uit een scriptie over de Canto Ostinato (Stacey Low, 2020)

Ja nee, ik begrijp het volkomen als u bij die titel alleen al gillend de kamer verlaat, want eerlijk is eerlijk: de Cantomoeheid (of -⁠moordlust, geheel naar keuze) ligt zwaar op de loer bij zo’n onaflatende overdaad aan uitvoeringen. Ik denk dat er onderhand met gemak zo’n honderd versies in officiële en -⁠euze omloop zijn en dan reken ik allerlei spontane mafketels op stationspiano’s nog niet mee. Mijn Youtube-Canto-Ostinato-afspeellijst barst in ieder geval in toenemende mate uit zijn voegen:

Dit is dus een afspeellijst. Klik naar links/rechts om tussen de honderden clips te navigeren.

En ik zal niet ontkennen dat ik soms ook enige verkalking in de onderriemse regionen ervaar bij dingen als Canto Meets Jazz, fijn een stukje associatief de Canto van je af schilderen en – ik zou mezelf niet geloofd hebben als ik mezelf dit zou hebben horen vertellen als het niet de werkelijkheid was – groepsgewijs hometraineren op de Canto. Ik sluit niet geheel uit dat dit tekenen van de Eindtijd zijn. (Op zich ook wel weer eens verfrissend, daar niet van.)

Dit was dus in 2012. Zie je wel. Eindtijd.

Maar, zoals de zoon van mijn vader altijd pleegt te zeggen: je kunt het een kunstenaar niet aanrekenen als diens kunstuiting door anderen wordt overgehypet, en de kunstuiting puur om die reden afwijzen zou zonde zijn.

Want ik blijf het, ondanks perioden van er even hélemaal klaar mee zijn, een tof stuk vinden. En ook anno jaren 20 duiken er af en toe nog altijd mooie nieuwe glimmertjes op in de goudpan van de rivier des eh, ja jemig bedenkt u anders even zelf een metafoor. Hieronder bijvoorbeeld, met orgel van oudgediende Aart Bergwerff en zang van Wishful Singing (die u misschien wel eens heeft zien langskomen in connectie met Herman Finkers):

(Haha, kijk dat kind op 2:47 nét te laat haar gaap onderdrukken.)

Er is ook een hele cd van, die tevens (in delen opgehakt – waarom dóen mensen zoiets? O ja, zodat je de cd koopt natuurlijk) op Youtube is te vinden. Hoor naast de zang ook hoe leuk dat orgel er zachtjes op los puft en sist en daarmee subtiel een onbedoeld goed uitpakkende ritmesectie aan het openingsgedeelte toevoegt. (Of dat treurig-dissonante stoomlocomotiefje aan het begin helemaal de bedoeling was durf ik niet te zeggen, maar het heeft wel iets koddigs.)

Aart Bergwerff & Wishful Singing – Canto Ostinato

Tuurlijk, ik besef terdege, hier kun je ook hard Hu bij roepen, maar ik vind het mooi, dus puh. En als u er lekker bij wilt linoleumgutsen of onderwaterqigongen, doet u maar fijn uw ding hoor, ik ben ook weer de kwaadste niet. Smaak blijkt opmerkelijk subjectief, in dat opzicht. Behalve waar het Canto Meets Jazz betreft natuurlijk, dat is gewoon letterlijk het equivalent van de broer van mijn zus die vroeger expres door haar heen ging etterbakken als ze een liedje wilde zingen.

En als u ’m echt niet meer trekt, die Canto, dan is er altijd nog mijn afspeellijst van Steve Reichs Music for 18 Musicians!

Mini-uitdaging: tel de keren dat-ie daadwerkelijk door 18 musici wordt uitgevoerd.

Taaldrab 42: Taal aan de wandel

Ga eens ras op de kanalen van Yoïn van Spijk kijken, want die wemelen van de taaltoffigheden.

  • Zoals: hoe zouden Latijnse woorden die het niet in hedendaagse Romaanse talen hebben gered er in die Romaanse talen hebben uitgezien als ze het wél zouden hebben gered?
Als de knoflook er geen stokje voor had gestoken.
  • Of: waar het woord lijk allemaal in verstopt zit:
Hee broodkneedster, wat heb jij een lekkere gestalteomhulling.
  • Of: waarom je Ζεύς niet uitspreekt als Tsuis maar als Zdews:
Luistert u even mee, meneer Zeinstra?

En massa’s meer!

Aanvraagpraat

Want we zochten immers nog altijd een beter alternatief voor de armbakken kreet podcast. Is dat wat, aanvraagpraat? Meer of minder is het per slot van rekening niet: gepraat op aanvraag. Al impliceert dat misschien nog teveel dat je er eerst een tijdje op moet wachten voor je het per podcastkoets krijgt aangeleverd. Afroepradio? Hmnee, want radio kan ook muziek zijn en een podcast is toch voornamelijk praten. Wensklets?

Enfin. Hoe we het ook noemen, ik luister er geregeld naar. Dus dat u het misschien eens leuk vindt om te weten waar dan zoal naar, en dat u misschien ook nog wel goeie terugtips mijn kant op heeft. Roep vooral! Mijn rode draad ligt duidelijk in de hoek “informatief/populair wetenschappelijk/geschiedenis/taal”, maar ik sta open voor allerhande verbredingen mijns horizonts.

Komen ze, in niet nader onderbouwde volgorde.

Nog: recentste nieuwvondsten voeg ik toe bovenaan de lijst.

Traanjagers. Stoere Friezen op naoorlogse walvisvaart.
Patiënt Pedro. Een hypochonder op zijn missie tegen de hypochondrie.
John en Paul hebben woorden waar ze over babbelen.
Vink. Ahaaa, dus hier halen jullie al je podcasttips vandaan! Zeg dat dan meteen.
Bloody Sunday in Roermond. Spannend waargebeurd verhaal met veel Limburgers erin.
De Laatste Dans. Wonderlijk waargebeurd verhaal met nog veel meer Limburgers erin.
De Lettercast. Om onduidelijke redenen houdt hij op na de L, maar leuke taalweetjes niettemin.
Loremen. Als je Alasdair Beckett-King leuk vindt, dan deze podcast vast ook (omdat Alasdair Beckett-King erin zit).

Nieuw in het wild aangetroffen: Pipes for Good Vibes. Eindelijk een podcast over doedelzakken!

Meer: met dank aan inzender Sarah: Groene Oren. Haha, ik ben nu de Nachtzwaluw aan het luisteren en ik vind het vermakelijk.

Groene oren. Dieren en planten vertellen over zichzelf (maar stiekem zijn het gewoon mensen). Leerzaam en komisch.

Toevoeg: dankzij deze tiplijst van de Volkskrant heb ik er nog een paar aan mijn verzameling toegevoegd. Ik ben nu De Vlaamse Kunstroof aan het luisteren, wat een regelrecht Dan Brown-waardig waargebeurd spannend speurverhaal blijkt te betreffen.

1540556295
De Vlaamse kunstroof. Een regelrecht Dan Brown-waardig waargebeurd spannend speurverhaal.
1460257895
Beethoven is meer dan een hond. Een wel héél popiejopie (“jij gaat hier niet plat op hè Fiek?”) maar toch onderhoudende spoedcursus klassieke muziek.
1056931611
Parel Radio. Nog niet geluisterd, maar lijkt me de moeite waard.
1600958255
De Schrik van Roden. Over een ouwe NSB’er die destijds misschien wat al te hard is aangepakt. Of niet. Oordeel zelf.
957430475
The Allusionist. Leuke wetenswaardigheden inzake taal.
1566509868
Over Taal Gesproken. Idem, maar dan in en over het Nederlands.
1361734727
Onbehaarde Apen. Allerlei boeiende populair-wetenschappelijke onderwerpen.
638203140
Echt Gebeurd. Korte waargebeurde belevenissen, verteld door de meemakers zelf. Grappig, ontroerend, spannend, noem maar op.
1084340508
The Curious Cases of Rutherford and Fry. Nerdy stuff. In het Brits.
1490290676
A Problem Squared. Héél nerdy stuff. In het Australisch.
1511122654
De Plantage van onze voorouders. Tot nadenken stemmende miniserie over de slavernij.
1489988353
Unter Pfarrerstöchtern. Een in een vlaag van “Ik zou eens beter Duits moeten leren” gevonden podcast met verhalen over de Bijbel.
1044844618
Geschichten aus der Geschichte. Idem, maar dan over de geschiedenis in het algemeen.
1461450367
Het Spoor Terug. Idem, maar dan in het Nederlands.
1544129591
Taalnerds. Nerds over taal.
1513807137
Maarten van Rossem. Pruttelt onvermoeid verder over eender welk onderwerp, meermaals per week.
1441106872
Hallo Hier Hilversum. Over de geschiedenis van de Nederlandse radio. (Daar had ik dus al eens over geblogd.)
1515930794
Nooit Geweten. Een ode aan Wikipedia, in de vorm van leuke ontdekkingen daarin. Ondergewaardeerde aanrader.
497227384
This Is Actually Happening. Geschikt voor als u behoefte heeft aan een dosis “Bij nader inzien valt mijn leven best mee, qua erg.”
1186056137
Lingthusiasm. Twee wel heel enthousiaste taalenthousiastelingen, maar dat drukt de interessantheid niet.
1217629669
Nerdland Maandoverzicht. Vlaamse bètafanaten nemen elke maand met veel meligheid de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen door.
1449884495
The Fall of Civilizations Podcast. Grote rijken in de geschiedenis en hoe ze ten onder gingen. Komt ook in een versie met beeld. (Hmm, hoe zou je dát moeten noemen, een podcast met beeld? Kijkcast?)
De Grote Harry Bannink Podcast. Die van de liedjes van Annie M.G. Schmidt en peilloos veel andere. (Ook hier had ik het al vaker over.)
538608536
The History of English Podcast. De geschiedenis van het Engels in groot detail.
Plots. Onwaarschijnlijke maar ware verhalen.
1462120258
Tales from the Rabbit Hole. Debunker Mick West praat met huidige en voormalige complotdenkers zonder ze (hardop) wappies te noemen.
1474364782
Aangenaam. De verhalen achter voornamen.
152249110
Radiolab. Misschien wel de oer-podcast. Mag hoe dan ook niet ontbreken in de lijst.
793155061
Nooit Meer Slapen. Waarom je expres mensen ’s nachts zou interviewen ontgaat me, maar de interviews zijn interessant.
1436204191
Er Mag Al Eens. Ontboezemende interviews met (o.a.) bekende Vlamingen.
1310805889
Gijs Groenteman (die extreem goed Merijn Scholten kan nadoen) interviewt mensen in een kast.
1574545059
Hans. Aandoenlijke en -grijpende miniserie over een dementerende man.

O ja, en gelukkig nieuwjaar nog natuurlijk!