Drab heeft een e-lezer

Normaal ben ik nooit zo van de modieuze gadgetjes, maar onlangs heb ik mij hierop een uitzondering verstout: een e-reader. Zit namelijk zo, naast kasten vol fysieke codexen groeit er op mijn computer een gestage megalading pdf’s. Alleen, lezen doe ik ze nauwelijks. Je gaat op de een of andere manier niet van nature achter een monitor zitten om eens fijn een goed boek te lezen, en uitprinten geeft ook maar rompslomp en regenwoudenleed. Omdat ook de wetenschappelijke artikelen die ik voor mijn werk lees in toenamende mate in digitaal formaat komen en het dus niet louter voor de pret zou zijn, vond ik de stap gerechtvaardigd me eens in het e-readerwezen te oriënteren.

Tot dusver hadden die dingen me op zich als concept wel geboeid, maar trof de technologie me als tamelijk knullig en mijlen achterlopend op ikTabletten en snuggerTelefoons die negenhonderd dingen meer kunnen. E-readers werken namelijk niet met straallicht zoals een monitor, maar met e-ink, een displaymethode à la LCD die het van omgevingslicht moet hebben en daarmee de ervaring van bedrukt papier benadert. Hetgeen rustiger is voor de ogen, en dat je er dus ook mee in de felle zon in een park kunt gaan zitten. Maar vooralsnog alleen in zwartwit, traag ladend, in kastjes die doen vermoeden dat de ontwerper voorheen magnetrons deed, en vooral: te duur om in overweging te worden genomen.

In dat laatste zit nu verbetering. Op mijn omzwervingen kwam ik al spoedig terecht bij Kobo, een nieuweling op de markt die naar het schijnt hard op weg is om Amazon met zijn Kindle de laan uit te concurreren. Voor zo’n 100 euro heb je bijvoorbeeld al een Kobo Touch, of zelfs nog goedkoper: een Kobo Mini voor maar 80.

Kijk, dat zijn tenminste prijzen om over naar huis te skypen, en ook de knulligheid lijkt danig opgekalefaterd. Bovendien: ik wil juist geen iPad of smartphone, want die zijn, behalve onnodig duur, volgeladen met allerhande afleidende appjes en flappjes die ik dan veels te leuk ga vinden en dan heb ik zo weer een verslaving te pakken, ik ken mijzelf. Niets daarvan; gewoon rechttoe rechtaan lezen, verder geen hopsaheisa. Kost ook bakken stroom trouwens, zodat je om de haverklap aan het opladen moet, wat bij dat e-ink-systeem juist enorm weinig hoeft – zie mijn review onderaan deze post.

De Mini leek me wat al te mini (formaat sigarettenpakje) om prettigerwijs pdf’s te lezen en dus stond ik al op het punt de Touch te bestellen, tot ik doorsijpelende berichten tegenkwam dat er eind mei een nieuw model in aantocht was: de Kobo Aura HD, met groter scherm, snellere laadtijd, flitsend design en ongeëvenaarde resolutie uitroepteken!

Ook uw Drab is niet geheel ongevoelig voor dit soort reclamepraat en dus besloot ik dat ik er de toch net weer iets tandenknarserigere 170 euro voor over had.

Welaan, dus enfin, kort verhaal lang, afgelopen weekend was hij daar dan, mijn elezer, en ik moet zeggen dat ik er danig mee in mijn sas ben. Ik heb nu al meer gelezen dan in de afgelopen maanden, zij het tot dusver alleen voor de pret en nog niet voor werk. Dat heeft er veel mee te maken dat ik toch enige kanttekeningen heb, met name op het punt waar het me nou net om te doen was: pdf’s lezen. Ik zal u niet langer in spanning laten en presenteer bij dezen Drabkikkers exclusieve hoogstpersoonlijke gebruikerservaringreview van de Kobo® Aura© HD™ 2013 Met Extra Stukjes Noga.

Pluspunten

• Strak ontwerp, minimalistisch en met een achterpaneel dat ze zo te zien van een F-117 Nighthawk hebben gesloopt. Voelt lekker, ook.
• Werkt inderdaad rustig op de ogen, mede dankzij de hoge resolutie. Kraakhelder beeld dat urenlang lezen toestaat zonder dat je er scheel van gaat kijken.
• Heeft geen adapter nodig: opladen gaat via hetzelfde charmante USB-kabeltje als waarmee je de data van je computer overhevelt.
• Ridicuul lange batterijduur. E-ink kost weergaloos weinig stroom (als een pagina eenmaal geladen is, is er geen extra energie nodig om het beeld in stand te houden, zoals bij een gewone monitor het geval zou zijn), zodat je met een opgeladen batterij wel tot een maand toe schijnt te kunnen.
• Maakt geen geluid, want bevat geen bewegende delen.
• Heeft internetverbinding. Weliswaar onpraktisch traag, maar handig in nood.
• Komt met interne woordenboeken, de mogelijkheid passages van annotaties te voorzien, een primitief schetsblok en enkele eenvoudige spelletjes.
• Nodig heb ik het nog niet gehad, maar het scherm heeft optionele verlichting om zelfs te te blijven lezen als alle andere lichten uitgaan. (Of het ook voor naderende orks waarschuwt is niet bekend.)

Minpunten

• De snellere processor ten spijt laadt alles nog steeds duidelijk trager dan op een tablet of computer, maar ook weer niet dusdanig dat het hinderlijk is.
• Het scherm heeft last van ‘restbeeld’: wanneer een nieuwe pagina wordt geladen schemeren de letters van de vorige er vaagjes doorheen. Het apparaat verhelpt dit door eens in de zoveel pagina’s te refreshen: het beeld gaat een oogwenk op zwart en komt dan fris en onbevlekt weer terug. Bij gewoon lezen is het fenomeen niet overmatig storend (het doorschemeren van de letters doet denken aan hetzelfde verschijnsel in een fysiek boek), maar in de zoomfunctie wordt het ontoelaatbaar, waarover hieronder.
• Het systeem is duidelijk toegespitst op het lezen van e-books, wat inderdaad ronduit uitstekend gaat. Pdf’s zijn een minder onverdeeld genoegen. Dit hangt onder meer af van de bladzijgrootte van de onderhavige pdf. Is die bijvoorbeeld A4, dan worden de pagina’s eenvoudigweg te klein om in hun geheel op het 6″8-scherm te lezen en moet je gaan inzoomen. Om daarna met het beeld aan het schuiven te slaan teneinde de hele pagina alsnog door te nemen. Dit alles is prima mogelijk, alleen loopt het in combinatie met het restbeeld compleet in de soep. Lettersoep, om precies te zijn.
  
  Er zijn twee oplossingen voor dit probleem: 1) tweemaal op het scherm tikken om de pagina handmatig te refreshen, wat dus na elke schuifhandeling moet en derhalve bijzonder snel des menschen keel uit hangt; 2) in de instellingen instellen dat de pagina na elke schuif automatisch refresht in plaats van eens in de zes keer. De laatste optie is te verkiezen, maar geeft dus na elke handeling een kortstondige blackout.
• Een bijkomstige onpraktischheid is dat je om een ingezoomde pagina om te slaan eerst naar het daartoe bestemde pijltje moet navigeren (daarbij weer potentiële lettersoep creërend), want eenmaal binnen de zoomfunctie er is geen direct commando meer voor ‘sla pagina om’. Dat pijltje was er naar verluidt in eerdere versies niet en moest je eerst uitzoomen voor je kon omslaan, dus op zich is dit een vooruitgang, maar wat mij betreft nog net niet vooruit genoeg.
• Het apparaat is extreem vettevingergevoelig, zowel het scherm als de behuizing. Resultaat is een permanent bevlekt oppervlak, wat er nogal onaantrekkelijk uitziet. Is op zich natuurlijk een luxeprobleem en met een beschermhoes redelijk te beperken (sowieso eigenlijk onontbeerlijk met het oog op vervoerbeschadigingspreventie), alleen kosten die dus een disproportionele 60 euro. Ja, dàg, dan vraag ik mijn Leidse bovenbuurvrouw wel om een leuk zakje te breien.

Eindconclusie: het knullige is er nog niet helemaal af, maar ’t is een tof ding, vooral als je je tot e-books beperkt. Voor pdf’s zou ik ofwel een praktischer zoomsysteem wensen, ofwel een groter scherm zodat je überhaupt niet hoeft te zoomen. De techniek mag allemaal nog ietsje langer doorontwikkelen. Grote kans dat daar binnen afzienbare tijd rasse schreden in worden gemaakt en ik dus weer een nieuwe e-reader moet. Want zo begint het hè.