Even terzijde dat ik het woord blog een beetje vies vind klinken maar het bij gebrek aan een kernachtig alternatief toch maar gebruik, zou ik het vandaag willen hebben over het bijbehorende lidwoord. Wat vindt u? Is het het blog of de blog?
Ik zeg zelf het blog. Maar waarom ik daar de voorkeur aan geef zou ik niet direct weten; mogelijk zit er een redenatie achter à la ‘blog komt van weblog, log komt van logboek, boek is een het-woord, dus blog ook’. Maar je komt minstens zo vaak de blog tegen, en ook dat is prima te onderbouwen: (we)blog is een Engels leenwoord, en die krijgen meestal het lidwoord de. Het lijkt erop dat beide opties even goed zijn; Onze Taal vindt dat ook.
Sommige woorden kun je nu eenmaal op meerdere manieren zeggen. Zie bijvoorbeeld ook auwto / oto, puzzel / puzel, het matras / de matras. Het is bij dit soort dingen een grappig verschijnsel dat aanhangers van de ene optie zich altijd enorm fel tegen de andere optie keren: ‘Het is tractor! Trekker is LELIJK en FOUT en de mensen die dat zeggen al HELEMAAL!’. Maar over het algemeen is er voor beide opties evenveel (of liever: even weinig) te zeggen. De beweegreden is meestal dezelfde als die voor het lidmaatschap van een bepaalde voetbalclub / politieke partij / geloofsgemeenschap: ‘X is goed omdat ik X doe, en ik doe X omdat ik dat altijd al doe, en dus is X goed, en Y niet.’
Kortom: mensen die de blog zeggen zijn stom. Ook al zijn ze in de overgrote meerderheid. Mensen die deze blog zeggen in plaats van dit blog zijn daarentegen juist stom omdat ze tot de minderheid behoren.
Ik denk er vaak aan wat het nu eigenlijk is de blog of het blog.
Heb ooit voor ‘het’ gekozen.
Prettig te lezen, dat ik niet de enige ben :)
LikeLike
Waar gaan we heen, Drabkikker, als we onze taalnormen loslaten?
Ik erger me ontzettend aan mensen die beweren dat er een grijs gebied is tussen goed en fout taalgebruik: iets is goed, of het is fout. En alles wat daar tussenin zit, is ook fout.
Bloggers zouden eens vaker moeten beseffen dat ook zijzelf verantwoordelijkheid dragen voor het correct gebruik van het Nederlands!!!
LikeLike
Ik
ergerirriteer me ontzettend aan mensendiewie beweren dat er een grijs gebied is […]Bloggers zouden hunzelf eens vaker moeten beseffen dat ook
zijzelfhun eigenverantwoordelijkheidverantwoording dragen voor het correct gebruik van het Nederlands!!!LikeLike
LOL :)
LikeLike
Ik zeg ‘het blog’; niet alleen vanwege ‘log’, maar ook vanwege het woordgeslacht in het Engels (inanimate, dus onzijdig: je verwijst ernaar met ‘it’). Ik snap het nooit goed als mensen onzijdige Engelse woorden overnemen als de-woorden.
LikeLike
Tja, maar naar computer verwijs je ook met ‘it’, en toch zegt niemand ‘het computer’. Ik denk dat de zijdigheid van een leenwoord nauwelijks een rol speelt bij het kiezen van het lidwoord; eerder het feit dat the nu eenmaal meer op de lijkt dan op het. En ook analogieën als ‘woorden op -er zijn in het Nederlands meestal de-woorden, dus zal computer dat ook zijn.’
LikeLike
Dat van die analogie met -er-woorden, dat lijkt mij ook. Maar verder heb ik echt het idee dat ik ‘het blog’ zeg vanwege ‘it’. En mensen die het Engels niet voldoende beheersen daarvoor, die blijf ik dan maar een beetje sneu vinden ;).
LikeLike
Maar elk woord in het Engels dat niet naar mensen of schepen verwijst is een it-woord! Dat zou betekenen dat al die woorden in het Nederlands het-woorden moeten worden! Dat maak je mijn kat niet wijs.
LikeLike
Trouwens, volgens je link is ‘deze blog’ helemaal niet in de minderheid! De meerderheid is wel veel minder groot dat voor ‘de blog’.
LikeLike
Eh, volgens mijn berekeningen is 137000 toch echt minder dan 145000 hoor.
LikeLike
ik zweer het je, gister kwamen er daar bij mij hele andere getallen uit (en nu staat het op 136000 tegen 144000)!
LikeLike
Ah, ja, dat kan natuurlijk; het internet is een levend organisme. Toch grappig dat de verhoudingen bij de lidwoorden zo drastisch verschillen van die bij de aanwijzende voornaamwoorden. En wat toevallig dat het de hele tijd van die mooie ronde getallen zijn hè?
LikeLike
Het blog
de matras
puzzel met de ‘uh’ van zucht, niet de ‘u’ van uur
oto
trekker
zó, ook weer opgelost ;-)
LikeLike
ooh en iedereen die dat niet vindt is STOM en DOM en ACHTERLIJK en ONDERONTWIKKELD.
Maarja, ze kunnen het ook niet helpen, want ZIJ zijn niet bevriend met de nieuwe Butler van All Souls…;-)
LikeLike
En papprika of paaprika? Choose wisely…
LikeLike
Dat zeg ik toch de hele tijd! Het ene is goed en het andere is fout.
LikeLike
Neehee, andersom! Sjongejongejonge, we zijn wel snugger bezig hè.
LikeLike
Ja, dat bedoelde ik ook. Dat snap je toch wel?
LikeLike
AAHHH, wat is iedereen DOM!! (Behalve ik dan dus)
LikeLike
paprika (short)
LikeLike
Zeg alsjeblieft géén paaaaaaaaaaaaprika, dat prikt in mijn oren ;-)
LikeLike
Als een Groninger het doet is het wel weer lollig: phæææprikhæææ.
LikeLike
En Utrechtenaren doen dit ook leuk: pooprikoo.
LikeLike
iew, zeg alsjeblieft paaprika en geen papprika!
LikeLike
Geestig, ik weet precies hoe het klinkt op z’n Gronings, heb jaren in Drenthe gewoond.
En ook in het Utrechts, logeer daar altijd als ik in Nederland kom :)
LikeLike
Pôôprikôô?
LikeLike
Ho pardon, Absent Martian. Ik zie nu pas dat je me voor was.
LikeLike
Geeft niet. In het Gronings klinkt het ook wel aardig: phæææprikhæææ.
LikeLike
Okee, dan gooi ik nog maar ’s een handdoek in de ring: gehemelte of verhemelte?
LikeLike
Hmm, volgens mij zeg ik beide. Gehemelte zou een mooi gespuis-cognaat kunnen zijn voor deur-aan-deur- evangelisten.
LikeLike
Mijn pad af, gehemelte! Of ik laat Beëlzebub los.
LikeLike
Precies: “En ik laat me door jullie niet verhemelen!”
LikeLike
Zeg, maar da’s eigenlijk wel interessant, dat je beide zegt. Heb je dan ook dat je beide ikken elkaar de hele tijd naar het leven staan?
LikeLike
Mijn verklarend handwoordenboek der Nederlandse Taal van Koenen en Drewes uit 1976 zegt:
gehemelte: de gewelfde bovenzijde der mondholte
verhemelte: het harde, zachte verhemelte,
het verhemelte strelen is de smaak aangenaam prikkelen.
Wel duidelijk een verschil dus.
Wat precies de opeenvolging van hard en zacht betekent…..?
Als ik met mijn tong over mijn verhemelte ga, kan ik van hard naar zacht :)
Of hebben jullie een andere duiding?
LikeLike
Bij Taalwetenschap hebben we geleerd: het harde verhemelte is het hele stuk dat hard is, en het zachte verhemelte is echt zachter en zit verder naar achter, richting keel (maar daar kan ik met mijn eigen tongpunt niet zo goed bij).
De woordenboekdefinitie van Koenen klinkt voor mij een beetje alsof ze bij ‘verhemelte’ geen zin meer hadden om er nog echt een definitie bij te zetten, maar niet per se alsof het echt iets anders dan ‘gehemelte’zou moeten betekenen…
Ik zeg overigens altijd ‘verhemelte’, maar heb het idee dat ‘gehemelte’ hetzelfde betekent.
LikeLike
Nynke volgens mij maakt Koenen verschil tussen het chassis, het kaakbeen *gehemelte*
en de bekleding *verhemelte*.
HiHi dan moet jij een korte tong hebben of ik een lange.
LikeLike
Interessant. Desgevraagd komt verhemelte een heel klein tikje ‘platter’ op mij over dan gehemelte, maar verder beschouw ik de woorden ook als synoniem. Zelf gebruik ik alleen gehemelte.
LikeLike
Die woordenboek-“definitie” van Marie-Bernadette is zo gek nog niet. Het zou wel eens kunnen zijn dat zodra we er hard of zacht bij zeggen, we spreken van verhemelte. Toen ik bij mezelf een zin wilde maken met verhemelte, kwam er inderdaad iets met het harde verhemelte naar boven.
Dat betekent dat er niet zozeer een verschil van betekenis is, maar van distributie of gebruik. In de ene uitdrukking gebruik je de ene variant, in de andere het alternatief.
Een ander voorbeeld van distributie. Als je aan iemand vraagt: “Wat betekent schier“, dan zullen velen zeggen: “Dat is een oude variant van bijna, vrijwel“. Vraag je die persoon dan om er eens een zin mee te maken, komt iedereen met dingen als schier onmogelijk, schier onoplosbaar, schier onoverkomelijk. Dan blijkt plotseling dat dit ouderwetse woord inderdaad vrijwel betekent, maar alleen (nog) voorkomt bij ontkennende woorden. Het verschil is dus niet de betekenis, maar de distributie (het gebruik; de vraag wanneer het voorkomt).
LikeLike
En dat schier vroeger nog bij niet-ontkenningen kon worden gebruikt zie je aan schiereiland: ‘bijna-eiland’.
LikeLike
H’m, zou kunnen, maar zo gebruik ik het in ieder geval niet: alles is bij mij gehemelte, of ik het nou over het zachte, harde of gehele gehemelte hebt.
LikeLike
Zal misschien ook wel aan de leeftijd liggen. Ik ben zoveel ouder als jou.
LikeLike
Word je gehemelte dan harder als je ouder wordt?
LikeLike
Nou, als je ouder word, word je zachte verhemelte wel wat harder, ja. En je harde verhemelte word dan weer wat zachter.
LikeLike
Kan jij wel taal of zo? Je weet toch wel dat de tweede persoon alleen bij inversie zijn t verliest? Dus: je harde gehemelte wordt, maar word je harde gehemelte.
LikeLike
Ik had het over m’n harde ver-hemelte, sukkel.
LikeLike
Absent Martian bij mijn
zijn mijn verhemelte en gehemelte volgens mijn
nog gelijk dan vroeger.
Ben jij ouder als mij?
LikeLike
Dat komt wel als je ouder word. En verder vint ik dat leefteid niet bestaat.
LikeLike
Nog ouwerder Absent Martian?
Als leeftijd niet bestaat op welke leeftijd wordt het verhemelte dan harder?
LikeLike
Eindelijk eens iemand die het een zegt. Hulde!
LikeLike