Ik sta er telkenmale weer van verbaasd wat een variëteit aan schriftsystemen de mens heeft weten te ontwikkelen. Het is fascinerend om te zien wat een oneindig wijd scala de schriften van de wereld vertonen aan totaal verschillende esthetische principes, elk met zijn eigen unieke charme. Neem nu het Pallava, onlangs toegevoegd aan het enorme en immer groeiende repositorium van Omniglot:

Een mooi schrift wordt mijns inziens gekenmerkt door een juiste balans tussen tegengestelde principes. Zoals: sierlijk versus streng, of: regelmatig versus levendig. Een schrift met een overdaad aan krullen is sierlijk, maar te druk. Bestaat het juist uit alleen maar rechte lijnen, dan is het al gauw streng en afstandelijk. Regelmaat is beslist wenselijk, maar teveel regelmaat is weer saai. Het oog wil op zijn tijd een onderbreking van de sleur; maar zeker ook weer niet te veel, want dan wordt het een rommel.

Het Pallava houdt precies een aangenaam evenwicht tussen deze balanzen: tussen streng- en sierlijkheid door de juiste verhouding van rechte en krullende lijnen; tussen regelmaat en levendigheid doordat de zeer gelijkmatig vlakverdeelde letterlijfjes in precies de goede frequentie worden onderbroken door die energieke op- en neerhalen. Oi, wat fraai. Zo’n subtiele esthetiek ontstaat niet op een woensdagmiddag; daar gaan eeuwen van evolutie overheen.

Maar het zijn uiteindelijk de details die het karakter van een schrift echt bepalen. Kijk nou eens naar de afzonderlijke letters; laten we zeggen het teken voor de klank pha:

Dat schreefje linksboven, die bocht linksonder, dat inhammetje aan de onderkant. Die elementen hoeven helemaal niet, in termen van betekenisoverdracht: het schrift zou er qua begrijpelijkheid op geen enkele manier onder lijden als je ze achterwege liet. Maar feit is dat ze er zijn, en er aldus voor zorgen dat het Pallava er anders uitziet dan het Mixteeks. Of het Pali. Of al die andere duizenden wonderen van schriftkunst die de mensheid rijk is.